Trong quá trình đào tạo trình độ tiến sĩ, việc xây dựng đề cương luận án tiến sĩ là bước khởi đầu có ý nghĩa quyết định đến chất lượng của toàn bộ công trình nghiên cứu. Một đề cương được thiết kế chặt chẽ, khoa học và thực tiễn không chỉ giúp nghiên cứu sinh định hướng rõ ràng cho quá trình thực hiện luận án mà còn thể hiện năng lực tư duy, khả năng hệ thống hóa và sáng tạo trong nghiên cứu khoa học. Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra đối với đề cương luận án tiến sĩ là phải đảm bảo đồng thời hai yếu tố quan trọng: tính khoa học và tính thực tiễn.
Trước hết, tính khoa học của đề cương luận án tiến sĩ thể hiện ở sự logic, hợp lý và có cơ sở lý luận vững chắc. Mỗi phần trong đề cương – từ lý do chọn đề tài, mục tiêu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu, cho đến phương pháp và cấu trúc nội dung – đều phải được trình bày rõ ràng, mạch lạc và có tính liên kết. Nghiên cứu sinh cần chứng minh được tính mới và khoảng trống nghiên cứu của đề tài thông qua việc tổng hợp, phân tích các công trình trong và ngoài nước. Phần phương pháp nghiên cứu phải thể hiện được cách tiếp cận khoa học, công cụ và quy trình cụ thể nhằm đảm bảo kết quả thu được có độ tin cậy và có thể kiểm chứng. Một đề cương luận án tiến sĩ có tính khoa học cao là nền tảng để người đọc tin tưởng vào khả năng đạt được giá trị học thuật của công trình.
Bên cạnh đó, tính thực tiễn là yếu tố không thể thiếu khi xây dựng đề cương luận án tiến sĩ. Mỗi nghiên cứu tiến sĩ không chỉ dừng lại ở việc đóng góp cho lý luận mà còn cần mang lại giá trị ứng dụng, góp phần giải quyết các vấn đề cụ thể của xã hội, kinh tế, quản lý hay chuyên ngành mà nghiên cứu sinh theo đuổi. Đề tài cần có ý nghĩa trong bối cảnh hiện nay, gắn với nhu cầu phát triển của đất nước hoặc của lĩnh vực chuyên môn. Phần “ý nghĩa thực tiễn” trong đề cương vì thế phải được trình bày cụ thể, nêu rõ phạm vi áp dụng và đối tượng hưởng lợi từ kết quả nghiên cứu.
Ngoài hai yếu tố trên, một đề cương luận án tiến sĩ tốt cũng cần thể hiện được tính khả thi – tức là đề tài phải phù hợp với thời gian, nguồn lực và năng lực của nghiên cứu sinh. Việc lựa chọn phương pháp nghiên cứu, nguồn dữ liệu, công cụ phân tích phải thực tế và đảm bảo có thể hoàn thành trong khung thời gian cho phép. Cấu trúc đề cương nên được trình bày khoa học, gồm các phần chính: Mở đầu, Tổng quan nghiên cứu, Phương pháp nghiên cứu, Dự kiến kết quả, Đóng góp mới, và Kế hoạch thực hiện.
Tóm lại, đề cương luận án tiến sĩ là bản “thiết kế tổng thể” định hướng cho toàn bộ quá trình nghiên cứu. Chỉ khi đề cương được xây dựng trên cơ sở khoa học vững chắc, gắn liền với thực tiễn và có tính khả thi cao, thì luận án mới đạt được giá trị học thuật và đóng góp thiết thực cho xã hội. Đây cũng chính là tiêu chí cốt lõi để đánh giá chất lượng đào tạo tiến sĩ trong các cơ sở giáo dục hiện nay.
Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết sau:
https://linqto.me/n/jdol
https://linqto.me/n/jdok
SDT: 0946883350
Địa chỉ: 144 Xuân Thủy, Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy
Email: ttcd.group@gmail.com